Adile Sultan Ve Türbesi

Türbe, Eyüp'te, Bostan iskelesi sokak, No:2, 50. ada, 3. parselde yer almaktadır.

Adile Sultan, Sultan II. Mahmud'un, Zernigar Hanım'dan (v:1246/1830), 15 Şewal 1241/23 Mayıs 1826 tarihinde istanbul Topkapı Sarayı'nda doğan kızıdır. Sultan Abdülmecid'in kız kardeşi, Sultan II. Abdülhamid'in de halasıdır. Küçük yaşta annesini kaybeden Adile Sultan, Sultan II. Mahmud'un baş kadını Nevfidan Kadın tarafından büyütüldü. Sultan II. Mahmud çocuklarının eğitimine önem vermiştir. Adile Sultan, sarayda özel hocalardan din, edebiyat, müzik, hat dersleri aldı. 1261/1845 yılında Tophane Müşiri Mehmed Ali Paşa ile evlendi. 1317/12 Şubat 1899 tarihinde vefat etti.

Nakşıbendi tarikatıne mensuptur. Adile Sultan, divanı olan tek padişah kızıdır. Divanı; babası, kardeşleri, kız kardeşleri, eşi için yazmış olduğu mersiyeler ve tasawuff gazelleri içerir. Hayırsever bir insan olarak tanınırdı. Bakımsız mahalle mekteplerini onartır, gereksinimlerini karşılar, yoksul çocukları okutur, giydirip donatır. hastaları tedavi ettirir, gelinlik kızlara çeyiz yaptırır, kurumuş çeşmelerinl akıtılmasına paralar harcar, yoksul ailelere yardım ederdi. Bala! Süleyman Ağa Külliyesi'ni, yeniden inşa ettirmiştir. Sağlığında ondört ayrı vakıf kurdurdu. Vasiyet i gereği, öldükten sonra taşınabilir tüm serveti ve eşyası satılarak parası yoksullara yardım için harcanmıştır. Sonraki yıllarda, Adile Sultan'a ait olan Kandilli Sarayıını kız lisesine tahsis edildi, Koşuyolu'ndaki köşkü ve korusu öğretmenler için sağlık tesisi olarak hizmete sokuldu, Fındıklı Sarayı ise Meclis-i Mebusan Darülfünun, Güzel Sanatlar Akademisi ve Mimar Sinan Üniversitesi içir kullanıldı.

Türbeye, Mehmed Ali Paşa Türbesi de denir. 1266/1849 yılında, Sultan Abdülmecid devrinde yapılmıştır. Yani, Adile Sultan'ın ölümünden epeyce önce inşa edilmiştir.

Türbe dikdörtgen planlı olup ortadaki çapraz tonozlu odaya açılan karşılıklı iki odadan ibarettir. Kare odalar birer kubbe ile örtülüdür. Cepheler sarı Afyon mermer taşından yapılmıştır. Pencere şebekeleri orjinal demir dökümdendir. Türbenin duvarında, 19. yy'ın tipik Barak tarzında kalem işleri bulunur. Ortadaki yuvarlak alınlıklı kapı ile oencerelerin demir parmaklıklarında da ince bazemeler vardır. Kapı :izerinde demirden, Sultan Abdülmecid'in 1266/1849 tarihli bir tuğrası vardır. Türbe girişinin sağındaki asıl türbe kısmında Adile Sultan, Sadrazam Mehmed Ali Paşa ile kızları Sıdıka, Aliye, Hayriye hanımsultanlar ile oğlu ismail Bey'e ait toplam altı sanduka vardır.

Sadrazam Mehmed Ali Paşa; Adile Sultan'ın eşidir. 1229/1813 yılında doğmuştur. Tophane Müşirliği, kaptan-ı deryalık ve sadrazamlık görevinde bulundu ve 1285/1868 yılında vefat etti.

Türbe girişinin solundaki odada üç mezar vardır.

Resan Hantm; Sultan V. Murad'ın hanımlarındandır. 1277/28 Mart 1860 tarihinde doğdu. 1294/2 Kasım 1877 tarihinde Sultan V. Murad ile evlendi ve 1297/1879 yılında Fatma Sultan'ı, 1298/1880 yılında da AIiyye Sultan'ı dünyaya getirdi. 1328/31 Mart 1910 tarihinde vefat etti.

Aliyye Sultan: Sultan V. Murad'ın, Resan Hanım'dan, 1298/24 Ağustos 1880 tarihinde doğan kızıdır. 1321/17 Eylül 1903 yılında vefat etmiştir. Üçüncü mezar ise boştur.

Türbe Hüsrev Paşa ile Mahmud Celaleddin Paşa17 türbelerinin bulunduğu yapı gurubunun bir bölümüdür. Ziyarete kapalıdır. Bu yapı gurubunda bir de bekçi evi bulunmaktadır. 2005 yılında restorasyon çalışmalarına başlanmıştır.